Pomoc społeczna

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, które nie są one same w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych jak również umożliwienie życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. Rodzaj, forma i rozmiar przyznanych świadczeń są odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Jednym   z najważniejszych narzędzi pracy pracownika socjalnego jest praca socjalna. Pracownik socjalny udziela porad i wskazówek dotyczących uzyskania innych świadczeń mających na celu poprawę sytuacji socjalno-bytowej, aktywizuje do podjęcia pracy. W sposób skuteczny posługuje się przepisami prawa w realizacji tych zadań. Również udziela poradnictwa dla osób będących w trudnej sytuacji życiowej dotyczącego możliwości rozwiązywania problemów i uzyskania pomocy przez inne właściwe instytucje państwowe, samorządowe i organizacje pozarządowe, które wspierają osoby i rodziny wymagające wsparcia lub interwencji.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz.U.2023.901 t.j.)

Zasady przyznawania świadczeń z pomocy społecznej

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

• osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• osobom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

• ubóstwo,
• sieroctwo,
• bezdomność,
• bezrobocie,
• niepełnosprawność,
• długotrwała i ciężka choroba,
• przemoc w rodzinie,
• potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietność,
• bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
• brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze,
• trudności w integracji osób, które otrzymały statut uchodźcy,
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
• alkoholizm lub narkomania,
• zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa,
• klęska żywiołowa lub ekologiczna.

Kryteria dochodowe

Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012r. ( Dz.U.2021.1296)  w sprawie zweryfikowanych kwot kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej z dniem  14 lipca 2021  r.. ustala się następujące kryteria dochodowe:

• dla osoby samotnie gospodarującej – w wysokości 776 zł,
• dla osoby w rodzinie – w wysokości 600 zł.

W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.

• Brak współdziałaniaosoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa                           w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

• W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji miedzy udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuacją życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości , można odmówić przyznania świadczenia.

Rodzaje świadczeń, z których mogą korzystać osoby i rodziny

Świadczenia pieniężne

• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
• zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie się,
• pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
• świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
• wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.

Świadczenia niepieniężne

• praca socjalna,
• bilet kredytowany,
• składki na ubezpieczenia zdrowotne,
• składki na ubezpieczenia społeczne,
• pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
• sprawienie pogrzebu,
• poradnictwo specjalistyczne,
• interwencja kryzysowa,
• schronienie,
• posiłek,
• niezbędne ubranie,
• tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną,
• kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu,
• niezbędne ubranie,
• usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy oraz usługi sąsiedzkie
• specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
• mieszkanie treningowe lub wspomagane
• pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, w tym usługi wsparcia krótkoterminowego.