Fundusz alimentacyjny

Ustawa o świadczeniach z funduszu alimentacyjnego określa zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego, w przypadku bezskuteczności egzekucji.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 489 ze zm.).
  • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz.U. z 2010 r. Nr 123 poz. 836 ze zm.).

Zasady i tryb postępowanie w sprawie przyznawania świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują:

  1. obywatelom polskim:
  2. cudzoziemcom:
    • jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,
    • przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej oraz zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1650),
    • przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w/w osobom, jeżeli są osobami uprawnionymi. Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest dziecko, któremu przysługują od rodzica alimenty zasądzone wyrokiem sądu lub wynikające z ugody zawartej przed sądem, pod warunkiem, że egzekucja alimentów prowadzona przez komornika jest bezskuteczna.

Egzekucja jest bezskuteczna, jeżeli w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonywania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika lub z powodu braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.

W imieniu niepełnoletnich dzieci z wnioskiem o przyznanie świadczeń z FA występuje rodzic wychowujący dziecko, któremu sąd powierzył opiekę nad dzieckiem. Rodzic ten nie musi samotnie wychowywać dziecka.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.

W każdym przypadku, nawet rodziców dziecka, w stosunku, do których sąd nie orzekł rozwodu, rodzic zobowiązany do alimentacji nie jest wliczany do składu rodziny, więc jego dochód nie jest brany pod uwagę przy ustalaniu dochodów rodziny w stosunku do kryterium dochodowego, kwalifikującego do świadczenia z FA.

Kryterium dochodowe

Prawo do świadczenia z FA przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie w roku poprzedzającym okres świadczeniowy nie przekracza kwoty 725,00 zł. Ustalając prawo do świadczenia z FA na okres świadczeniowy 2015/2016 trwający od 1 października 2015 r. do 30 września 2016 r. brany jest pod uwagę dochód uzyskany przez członków rodziny w roku poprzedzającym okres świadczeniowy, tj z roku 2014 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny z tego roku jak i do dnia złożenia wniosku.

Wysokość świadczenia

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże w kwocie nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.

Zmiany w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów.

Kiedy świadczenia nie przysługują

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:

  1. została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
  2. zawarła związek małżeński.

Wymagane podstawowe dokumenty

  1. Dokumenty dotyczące osoby uprawnionej i/lub jej przedstawiciela ustawowego:
    • potwierdzenie tożsamości i miejsca zamieszkania - kopia dowodu osobistego, kopia skróconego aktu urodzenia dziecka (oryginały do wglądu pracownika), potwierdzenie czasowego zameldowania, potwierdzenie pobytu np. przez sołtysa,
    • w przypadku, gdy osoba uprawniona znajduje się pod opieką opiekuna prawnego, orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dla osoby uprawnionej,
    • orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, w przypadku posiadania takiego orzeczenia przez osobę uprawnioną,
    • zaświadczenie, albo oświadczenie o uczęszczaniu osoby uprawnionej do szkoły lub szkoły wyższej,
    • odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem,
    • zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne albo oświadczenie stwierdzające bezskuteczność egzekucji za ostatnie dwa miesiące,
    • informacje właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności w szczególności w związku z: brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą,
    • zaświadczenie od Komornika Sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne o wysokości wyegzekwowanych świadczeń alimentacyjnych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy.
  2. Dokumenty dotyczące ustalenia dochodu rodziny (rodzina to odpowiednio następujący członkowie rodziny: rodzice osoby uprawnionej, małżonek rodzica osoby uprawnionej, osoba, z którą rodzic osoby uprawnionej wychowuje wspólne dziecko, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia oraz dziecko, które ukończyło 25 rok życia otrzymujące świadczenia z funduszu alimentacyjnego lub legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, a także osobę uprawnioną. Do rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, rodzica osoby uprawnionej zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.

DOKUMENTY I OŚWIADCZENIA POTWIERDZAJĄCE WYSOKOŚĆ DOCHODU MAJĄ BYĆ ZŁOŻONE PRZEZ KAŻDEGO PEŁNOLETNIEGO CZŁONKA RODZINY INDYWIDUALNIE (członkiem rodziny jest także wnioskodawca):

  • zaświadczenie wydane przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego lub oświadczenie o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e i 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy, zawierające informacje o wysokości:
    • dochodu,
    • składek na ubezpieczenia społeczne odliczonych od dochodu,
    • należnego podatku,
  • zaświadczenie organu emerytalno-rentowego (ZUS) lub oświadczenie o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne za rok kalendarzowy poprzedzający okres świadczeniowy,
  • zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów,
  • oświadczenie o wysokości dochodu uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy osiąganych przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające w szczególności informacje o:
    • wysokości dochodu,
    • wysokości należnych składek na ubezpieczenia społeczne,
    • wysokości należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne,
    • wysokości i formie opłacanego podatku dochodowego,
    • wysokości dochodu po odliczeniu należnych składek i podatku,
  • oświadczenie o wysokości dochodu niepodlegającego opodatkowaniu, który został uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy,
  • zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonego w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy.

W przypadku utraty dochodu lub uzyskania dochodu do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające ich utratę lub uzyskanie oraz ich wysokość.


DOCHÓD UTRACONY oznacza utratę dochodu spowodowaną:
- uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
- utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, 
- wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej,
- utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń,
- utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

DOCHÓD UZYSKANY oznacza uzyskanie dochodu spowodowane:
- zakończeniem urlopu wychowawczego,
- uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej,
- rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej,
- uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.
 

UWAGA! W oświadczeniach, które składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań wnioskodawca winien zawrzeć klauzulę następującej treści: ”Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”
UWAGA!  W toku postępowania administracyjnego przed wydaniem decyzji administracyjnej w sprawie przyznania lub odmowy przyznania świadczeń rodzinnych Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Piechowicach może żądać dostarczenia innych dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozpatrzenia sprawy.
UWAGA! W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego osoba będąca wnioskodawcą o ustalenie prawa do tego świadczenia, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia.

Przyjmowanie wniosków

Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy 2017/2018 trwający od 01.10.2017 r. do 30.09.2018 r. są przyjmowane od dnia 1 sierpnia 2017 r. Jeżeli wniosek zostanie złożony w sierpniu, świadczenie przysługujące w nowym okresie może być wypłacone w październiku, a jeśli wniosek zostanie złożony we wrześniu świadczenie może być wypłacone w listopadzie. W trakcie trwania okresu świadczeniowego, prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu świadczeniowego.

W okresie świadczeniowym 2017/2018 należy wykazać dochody za rok poprzedzający okres świadczeniowy, tj. rok 2016 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny z tego roku jak i do dnia złożenia wniosku.

 

do góry
Projekt i wykonanie INESA